21 0686 2040
Κηδεμόνες – Πρακτικές Οδηγίες για τον Κηδεμόνα
Κηδεμόνας πλάτης – Ενδείξεις
Οι ενδείξεις για την χρήση του κηδεμόνα πλάτης είναι η κύφωση, η σκολίωση και σπάνια η σπονδυλολίσθηση. Συνήθως συνίσταται για σκολιώσεις 20° έως 40°, για κυφώσεις από 55° έως 70° όπως αυτές φαίνονται σε ακτινογραφίες που έχει βγάλει ο ασθενής σε όρθια θέση. Συνίσταται να φοριούνται όταν υπάρχει υπολειπόμενη ανάπτυξη, δηλαδή όταν το παιδί μεγαλώνει ακόμα. Ο ρόλος του κηδεμόνα είναι να κρατάει ίσια την σπονδυλική στήλη όσο το παιδί βρίσκεται στην ανάπτυξη και με αυτόν τον τρόπο να αποφευχθεί το χειρουργείο.
Ποιον τύπο κηδεμόνα προτιμάμε;
Οι πιο συνηθισμένοι κηδεμόνες είναι οι τύπου Boston. Είναι όλοι υπομασχάλιοι και δεν ανεβαίνουν στην περιοχή του λαιμού. Συνήθως είναι κηδεμόνες που ανοίγουν από πίσω, δηλαδή στην πλάτη. Κατασκευάζονται από ελαφρύ πλαστικό και φτιάχνονται για να ταιριάζουν πλήρως στο σώμα.
Προστίθενται pats τα οποία τοποθετούνται στο εσωτερικό του κηδεμόνα και πιέζουνε στην καμπύλη προκαλώντας την διόρθωση. Οι κηδεμόνες φοριούνται κάτω από τα ρούχα. Υπάρχουν και άλλων τύπων κηδεμόνες αλλά κανένας δεν έχει αποδείξει ότι πλεονεκτεί στην αποτελεσματικότητα ή στην άνεση του παιδιού.
Συγκεκριμένα, υπάρχει ένας κηδεμόνας από τον Καναδά με ιμάντες, για τον οποίο οι κατασκευαστές του δείχνουν εξαιρετικά αποτελέσματα. Οι περισσότεροι άλλοι ερευνητές δεν κατάφεραν να αναπαραγάγουν τα αποτελέσματα αυτά, ούτε τον βρήκαν πιο βολικό από τους κλασσικούς τύπου Boston. Ομοίως, οι νυχτερινοί κηδεμόνες τύπου Charleston, δεν είναι εφαρμόσιμοι παρά σε λίγες σκολιώσεις.
Πόσο καιρό φοράμε τον κηδεμόνα;
Ο κηδεμόνας πλάτης φοριέται μέχρις ότου να σταματήσει το παιδί να αναπτύσσεται. Η ανάπτυξη ελέγχεται με την παρακολούθηση των οστών του ισχίου, της λαγόνιας ακρολοφίας, του βραχιόνιου οστού και των κεφαλών των πλευρών. Όσο πλησιάζει το παιδί προς την σκελετική ωρίμανση, τόσο οστεοποιούνται τα κέντρα ανάπτυξης. Γενικά τα κορίτσια ολοκληρώνουν την ανάπτυξή τους στην ηλικία των 15 χρονών ενώ τα αγόρια στην ηλικία των 17. Από την στιγμή που αποφασιστεί ότι ένα παιδί είναι στο τέρμα της ανάπτυξής του, τότε μπορούμε να αρχίσουμε την σταδιακή αφαίρεση του κηδεμόνα.
Πόσες ώρες την ημέρα φοριέται ο κηδεμόνας;
Η γενική σύσταση είναι να φοριέται ο κηδεμόνας 21 ώρες την ημέρα, πράγμα το οποίο εξαρτάται από τις δραστηριότητες του παιδιού μετά το σχολείο. Δηλαδή η σύσταση είναι η αφαίρεση του κηδεμόνα κατά την διάρκεια των εξωσχολικών δραστηριοτήτων, δηλαδή των αθλημάτων. Το νοσοκομείο Texas Scottish Rite συστήνει πρόγραμμα 16 ωρών την ημέρα που είναι το ίδιο αποτελεσματικό όσο και οι 21 ώρες. Ο κηδεμόνας καλό είναι να αφαιρείται κατά την διάρκεια των σπορ γιατί αλλιώς καταστρέφεται.
Κηδεμόνας – Τοποθέτηση και προσαρμογή του
Η τελική τοποθέτηση του κηδεμόνα είναι μια διαδικασία που διαρκεί 10 με 15 μέρες. Στην αρχή ο κηδεμόνας φοριέται όσο περισσότερες ώρες είναι εφικτό. Αν το παιδί κουράζεται, τότε πρέπει να αφαιρεθεί για μια ώρα και να ξαναφορεθεί μετά. Αυτό επαναλαμβάνεται μέχρι να φτάσουν τις 16-21 συνεχόμενες ώρες την ημέρα. Ανάλογη είναι η προσπάθεια για να γίνει ο κηδεμόνας ανεκτός και κατά την διάρκεια του ύπνου την νύχτα. Αν το παιδί δυσκολεύεται να κοιμηθεί, τότε ο κηδεμόνας πρέπει να αφαιρεθεί και να ξανατοποθετηθεί την επόμενη νύχτα μέχρι να γίνει πλήρως ανεκτός κατά την διάρκεια της νύχτας.
Πώς φοριέται ο κηδεμόνας πλάτης;
Ο κηδεμόνας φοριέται μετά από το καθημερινό μπάνιο και αφού το δέρμα τοπικά επαλειφθεί με ταλκ για την απορρόφηση του ιδρώτα. Στη συνέχεια, από πάνω φοριέται μπλουζάκι 100 % βαμβακερό χωρίς μανίκια. Δίνεται ιδιαίτερη προσοχή ώστε να μην κάνει ζάρες και ίσως να χρειάζονται τουλάχιστον 2 αλλαγές της μπλούζας την ημέρα. Πάνω από το μπλουζάκι φοριέται ο κηδεμόνας όσο πιο σφικτός γίνεται γιατί αλλιώς μπορεί να τρίβεται πάνω στο δέρμα δημιουργώντας ερεθισμούς και τραυματισμούς του δέρματος. Αν δημιουργηθεί ερεθισμός του δέρματος, τότε πρέπει να αφαιρείται για μερικές μέρες μέχρι ο ερεθισμός να εξαφανιστεί τελείως. Όσο καλύτερα είναι τοποθετημένος ο κηδεμόνας πλάτης, τόσο λιγότερο διακρίνεται κάτω από τα ρούχα.
Καθαρισμός κηδεμόνα
Ο κηδεμόνας πλάτης πρέπει να καθαρίζεται καθημερινά, κατά προτίμηση με οινόπνευμα και πρέπει να καθαρίζονται και οι ιμάντες του βέλκρο. Σε περίπτωση που ο κηδεμόνας δεν καθαρίζεται σωστά ή δεν ταιριάζει καλά, θα πρέπει να ειδοποιείται ο ορθοτιστής που κατασκεύασε και εφάρμοσε τον κηδεμόνα.
Φροντίδα του σώματος του παιδιού
Σημαντικό είναι το παιδί να αθλείται συστηματικά για να διατηρεί την καλή φυσική κατάσταση. Αυτό βοηθάει στο να γίνεται ο κηδεμόνας πλάτης πιο εύκολα ανεκτός. Δεν είναι απαραίτητο ένα πρόγραμμα φυσικοθεραπείας και το παιδί μπορεί να κάνει ό,τι γυμναστική θέλει. Δεν υπάρχει ειδική γυμναστική (ή ειδική χαλάρωση με μαλάξεις) για τη σκολίωση.
Φροντίδα του σώματος του παιδιού
Η σκολίωση παρακολουθείται με συστηματικό ακτινολογικό έλεγχο ανά τακτά χρονικά διαστήματα τα οποία καθορίζει ο γιατρός. Ο κηδεμόνας αφαιρείται την νύχτα πριν από την νέα ακτινογραφία. Το επόμενο πρωί γίνεται η ακτινογραφία.
Οριστική αφαίρεση του κηδεμόνα
Ο κηδεμόνας αφαιρείται όταν το παιδί πλησιάζει την σκελετική ωριμότητα. Αυτό ακτινολογικά φαίνεται στην λαγόνια ακρολοφία και από την οστεοποίηση της (Risser sign). Στα κορίτσια η σκελετική ωριμότητα αντιστοιχεί στους 6 μήνες μετά την έμμηνο ρήση. Άλλος ένας τρόπος επαλήθευσης της είναι να σταματήσει το παιδί να ψηλώνει. Από κει και ύστερα ο κηδεμόνας ελαττώνεται 2 ώρες για 2 μήνες και λαμβάνεται ακτινογραφία για να δούμε αν η σπονδυλική στήλη παραμένει σταθερή. Αν παραμένει, τότε η ελάττωση της χρήσης του κηδεμόνα συνεχίζεται με τον ίδιο ρυθμό, δηλαδή 2 ώρες ανά 2 μήνες μέχρι την ολοκληρωτική αφαίρεση του κηδεμόνα. Αν κατά την διάρκεια αυτού του πρωτόκολλου η σκολίωση μεγαλώσει, τότε επανερχόμαστε στην προηγούμενη φάση (από πλευράς ωραρίου και κηδεμόνα).
Χειρουργός Σπονδυλικής Στήλης
- Ο Χειρουργός Σπονδυλικής Στήλης/ Σκολίωσης Δρ. Ηλίας Χαρ. Παπαδόπουλος γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Αθήνα. Αποφοίτησε με Άριστα από την Ιατρική Σχολή Αθηνών το 1994 και στη συνέχεια ειδικεύτηκε στην ορθοπαιδική, στην Α’ Ορθοπαιδική Κλινική του Πανεπιστημίου Αθηνών.